OORZAKEN VAN GEDRAGSPROBLEMEN BIJ KINDEREN

Oorzaken van gedragsproblemen bij kinderen

Gedragsproblemen van kinderen zijn echt trendy in Nederland. We hebben het er maar al te graag over en het onderwerp reikt zelfs tot in de politiek. Ooit zei een leerkracht tegen mij na de zoveelste discussie over gedragsproblemen van kinderen: ‘Ik hou sowieso niet van gedrag, in welke vorm dan ook.’ Waarmee hij aangaf dat hij de eeuwige discussie hierover zat was.

Toch blijf ik me wel interesseren voor gedrag en vooral de combinatie tussen gedrag en bewegen. Waarom reageert een kind zoals hij doet? Waar komt het gedrag vandaan en heel interessant, hoe creëer je gedrag wat je graag wilt zien bij een kind?

Contents

Welke gedragsproblemen zijn er nu?

Gedragsproblemen kunnen we vandaag de dag in allemaal hokjes plaatsen. Dit is echt vet handig, maar kan mensen ook echt irriteren. We willen namelijk allemaal als uniek gezien worden en niet als de ADHD’er waar er nog duizenden van zijn en die zogenaamd allemaal hetzelfde gedrag vertonen.

Een gedragsprobleem kan komen door een gedragsstoornis, maar kan ook een combinatie zijn met een ander probleem, zoals ADHD, autisme of een hechtingsprobleem.

Ook kan een gedragsprobleem vaak niet aan een diagnose worden gekoppeld. Een kind heeft boze buien, moeite met luisteren, zit niet lekker in zijn vel. Zomaar wat gedragingen die zich voor kunnen doen bij ieder kind. Dit is een grotere groep kinderen dan wij denken en hier kom ik graag straks nog op terug.

Om jullie toch eerst nog een beetje te irriteren noem ik een paar hokjes. De meest voorkomende gedragsstoornissen zijn:

ODD

Oppositioneel Opstandige Gedragsstoornis (OOG) of in luxe termen Oppositional Defiant Disorder (ODD dus). Zo luxe ziet het gedrag er niet uit wanneer je deze diagnose krijgt opgeplakt. Vaak komen de volgende gedragingen terug bij deze stoornis:

  • is vaak driftig
  • verzet zich tegen regels
  • weigert zich te voegen naar wat de volwassene vraagt
  • maakt vaak ruzie met volwassenen
  • ergert anderen met opzet
  • geeft de schuld van eigen fouten aan anderen
  • is vaak prikkelbaar, ergert zich vaak
  • is vaak boos of gepikeerd
  • is hatelijk en wraakzuchtig

CD

CD is in dit geval niet dat schijfje waar we probeerde zoveel mogelijk illegale muziek op te zetten. Het staat voor Antisociale Gedragsstoornis (AG) ofwel Conduct Disorders (CD). Vaak zie je bij deze kinderen/jongeren delinquent gedrag. Ze zijn vaak agressief en houden niet van regels. CD is eigenlijk een variant van ODD die wat meer voorkomt bij jongeren dan bij kinderen. Verder zien we bij deze jongeren/kinderen de volgende gedragingen:

  • pest, bedreigt, intimideert
  • gebruikt wapens en brengt lichamelijk letstel toe
  • zet aan tot vechten
  • mishandelt mens en dier
  • dwingt tot seksueel contact
  • steelt of liegt en vernielt met de bedoeling ernstige schade aan te richten
  • spijbelt en loopt weg van huis

 Gedragsprobleem zonder diagnose

Zoals ik eerder al aangaf zijn er flink wat kinderen zonder diagnose die wel vervelend gedrag kunnen laten zien. Ze luisteren niet naar hun ouders of leerkracht, ze hebben boze buien en liggen vaak in de clinch met andere kinderen.

Hoewel dit gedrag nu speelt is het vaak zo dat deze kinderen dit gedrag niet altijd vertoond hebben. Ze waren eerder heel sociaal, hadden genoeg vriendjes en er waren thuis en op school weinig tot geen confrontaties.

Kortom, genoeg redenen om snel achter de oorzaak te komen van negatief gedrag bij kinderen.

Op school gewenst gedrag, thuis boos

Vaak zie je kinderen die op school gewenst gedrag vertonen, maar thuis over grenzen gaan van familie. Raken kinderen op school dan nooit gefrustreerd? Kinderen raken zeker gefrustreerd, maar houden zich vaak in. Frustraties kunnen op school komen doordat ze de leerstof niet aankunnen. Of het is teveel of te moeilijk. Ook kan het voorkomen dat het samenspel met klasgenootjes niet zo fijn verloopt.

Kinderen nemen al deze prikkels en ervaringen in zich op en doen dat met hun hele lijf. Alle zintuigen staan open om prikkels toe te laten. Dat is ook nodig om te kunnen leren.

Wat er in komt moet er ook weer uit

De beste plek om tot ontspanning te komen is vaak thuis. Daar komt dan ook vaak de spanning er uit. Dit gaat alleen niet altijd zo gedoseerd als we als familie zouden willen. Zo lastig als het is als kind om je grenzen aan te geven in de klas, zo makkelijk gaat dat thuis.

Prikkelverwerking

Zo hadden we het eigenlijk net al over prikkelverwerking. Het ene kind is daar beter in dan het andere kind, maar een feit blijft dat iedereen z’n emmertje een keer overstroomt. Klaslokalen kunnen druk zijn doordat er veel aan de muur hangt. Ook kan er vaak geluid zijn en kunnen kinderen in een zeer rumoerige klas zitten. Om prikkels goed te kunnen verwerken is het handig om hulp te kunnen vragen op de juiste momenten.

Pauzes kunnen er toe leiden dat kinderen door te bewegen hun opgebouwde spanningen kunnen ontladen. Gym kan hier ook een goede bijdrage aan leveren.

Bewegen ontspant

Bewegen ontspant niet alleen. Bewegen zorgt ook voor het verwerken van informatie en gebeurtenissen. Ga maar eens een wandeling maken. Veel mensen verwerken het verleden en krijgen langzaamaan weer nieuwe ideeën en plannen voor de toekomst. Zo werkt het met kinderen net zo.

Doseren kun je leren

Bij het aanleren van motorische vaardigheden zie je vaak dat kinderen eerst wat grof en zonder al te veel controle bewegen. Dit geldt overigens ook voor volwassenen. De eerste nieuwe beweging is vaak wat ongecontroleerd en wat groot. Grote bewegingen voel je ook beter dan kleine en zo krijgt je lijf ook meer feedback.

Hetzelfde gaat op voor gedrag wat kinderen laten zien. Als kinderen jonger zijn is het gedrag en zijn de emoties vaak nog wat ongecontroleerd. Vaak gaat dit hand in hand met de motorische ontwikkeling en zie je gelijkenissen. Ook al kunnen kinderen soms wat minder gedoseerd bewegen of zich minder gedoseerd gedragen, doseren kun je leren.

Kinderen die snel boos worden bouwen ook gemakkelijker spanningen op in hun lijf en vinden het lastig om dit deze spanningen tijdig te reguleren. Ze voelen het ook onvoldoende aankomen of de situatie is er niet naar om het eruit te gooien. Zo kun je dus beter een keer thuis schreeuwen dan midden in de klas.

Ouders horen dan ook maar al te vaak van een leerkracht wat voor voorbeeldig kind ze toch hebben en denken dan nou kom maar eens thuis kijken.

Rolmodel

Kinderen zijn kopieën van hun omgeving met een klein beetje van zichzelf. Veel van wat ze doen en hoe ze zich gedragen hebben ze vanuit hun omgeving gekopieerd. Er zijn ouders die zich hier heel bewust van zijn en er ook mee bezig zijn om zelf het gedrag te laten zien wat ze graag bij hun kind willen zien. Er zijn ook ouders die zich hier nog onvoldoende bewust van zijn.

Wij zijn immers ook maar mensen. Waarmee ik wil zeggen dat wij ook graag thuis na ons werk even zeuren over wat er allemaal gebeurd is. Kinderen nemen dit haarfijn over en gebruiken zelfs vaak letterlijk de woorden die hun ouders ook toepassen.

3x R

3x R staat voor Rust, Reinheid en Regelmaat. Kinderen met kringen onder hun ogen, ik zie ze helaas nog te vaak rondlopen. Ook zie ik kinderen met een wit en vermoeid gezicht en kinderen die energie missen uit slaap, maar ook uit goed en gezond eten en drinken.

Veel kinderen hebben thuis en op school ook minder ruimte en tijd om opgebouwde spanningen kwijt te kunnen. Ze krijgen te weinig aandacht, bewegen te weinig, kunnen niet meer goed in slaap komen en hebben te weinig regelmaat.

Dit alles zorgt voor uitbarstingen en dus negatief gedrag. Gedrag wat komt door ontlading, maar ook gedrag als gevolg van aandacht te kort.

Tot slot

Gedrag is er altijd. Wanneer een kind geen gedragsstoornis heeft is gedrag altijd de uitkomst van gebeurtenissen. Nog vaak accepteren we bepaald gedrag niet, terwijl het gedrag best logisch is als je weet waar het vandaan komt. Als ouder kun je door meer tijd samen te zijn met je kind er makkelijker achter komen waar bepaald gedrag vandaan komt.

Ik hoop dat jullie meer inzicht hebben gekregen in gedragsstoornissen en oorzaken van negatief gedrag bij kinderen. Voor nu wil ik alleen nog zeggen:

GEDRAAG JE!

Bronnen

http://www.empoweringparents.com/article/positive-parenting-5-rules-to-help-you-deal-with-negative-child-behavior-more-positively/

http://www.livestrong.com/article/109180-causes-bad-behavior-child/

Reacties zijn gesloten.